Dzisiaj na warsztat bierzemy mniej przyjemny temat, bowiem jednak immanentnie związany ze śmiercią – testament. Tym wpisem odpowiem na pytanie jakie są formy testamentu i co powinien zawierać testament, aby był ważny.
Formy testamentu
Rodzaj (formę) testamentu możemy podzielić na testament zwykły i szczególny.
W ramach testamentów zwykłych wyróżniamy:
- Testament holograficzny (tj. własnoręczny),
- Testament notarialny,
- Testament allograficzny (sporządzany w obecności urzędnika).
Natomiast w przypadku testamentów szczególnych możemy wyróżnić:
- Testament ustny,
- Testament podróżny,
- Testament wojskowy.
Tym wpisem chcę przybliżyć specyfikę testamentu holograficznego i notarialnego, bowiem to one są po prostu najpopularniejsze.
Testament holograficzny
Jest to najbardziej podstawowa forma testamentu, który można sporządzić bez wychodzenia z domu. Ważne jednak, aby spełniał on określone przepisami wymogi – w innym wypadku może zostać uznany za nieważny. W takim zaś wypadku przejdziemy na dziedziczenie ustawowe.
Jakie zatem warunki powinien spełniać testament, aby móc go uznać za ważny? Przede wszystkim powinien zostać w całości sporządzony własnoręcznie. Powinien dodatkowo zostać opatrzony datą i podpisem.
Dopiero zawarcie w dokumencie wszystkich opisanych powyżej elementów będzie skutkowało sporządzeniem testamentu.
Błędy podczas sporządzania testamentu
Brak własnoręczności pociąga za sobą nieważność testamentu. Nie przejdzie dokument spisany na komputerze i podpisany przez testatora czy napisany przez inną osobę. Testament musi być w całości własnoręcznie spisany.
Brak podpisu pod tekstem testamentu również będzie powodował jego nieważność. Podpis powinien być czytelny (i również musi być własnoręczny). Można posłużyć się np.: inicjałem imienia i pełnym nazwiskiem. Testament nie może być jednak parafowany – musi być zwieńczony podpisem. Warto także pamiętać, że podpis powinien znaleźć się na końcu dokumentu, tj. pod jego treścią.
Brak daty nie zawsze będzie skutkować nieważnością. Dlaczego data ma znaczenie? Chodzi o określenie, czy w momencie spisania testamentu testator był w pełni władz umysłowych i miał rozeznanie co robi. Jeśli testator do śmierci był w dobrej kondycji psychicznej – nawet mimo braku daty możliwa będzie obrona ważności testamentu.
Testament notarialny
Testament zawierany w tej formie jest trudniejszy do podważenia niż testament własnoręczny. Notariusz podczas czynności ma obowiązek zweryfikować, czy testator wie i rozumie co robi.
W tym wypadku testament przygotowuje de facto notariusz. Podpis pod testamentem testator składa w obecności notariusza.
Co powinien zawierać testament?
Testament powinien zawierać rozporządzenie majątkiem testatora. Jak takie rozporządzenie brzmi? Np.: do całości spadku powołuje mojego jedynego syna X albo do spadku powołuję moją córkę Y i żonę/męża Z, w udziałach po 1/2 każdy.
Zatem – sporządzając testament należy w miarę możliwości dokładnie opisać kto jest powołany do spadku. Najlepiej wskazać dane indywidualizujące konkretną osobę – numer PESEL albo określenie mój syn/moja żona. Często wystarczające może być posłużenie się tylko imieniem spadkobiercy, jednak problem może się pojawić w większych rodzinach, gdzie kilka osób może nazywać się tak samo.
Ważne! Testator rozporządza co do zasady udziałami w majątku spadkowym, a nie konkretnymi elementami tego majątku (wtedy mamy bowiem do czynienia z zapisem windykacyjnym).
__________
Zastawiasz się jak przeprowadzić postępowanie spadkowe?
Zapraszam do kontaktu z Kancelarią Radcy Prawnego i Doradcy Podatkowego we Wrocławiu, która świadczy na rzecz swoich Klientów usługi prawne i podatkowe.
Telefon/WhatsApp: 880 411 899
Email: michal@zasada-m.pl
Podstawa prawna:
- Art. 949 i n. kodeksu cywilnego.
