Jak to mówią, w życiu nie ma nic za darmo – za wszystko trzeba płacić. To powiedzenie znajduje zastosowanie również do prawa podatkowego.
W tym wpisie postaram się przybliżyć instytucję nieodpłatnego świadczenia. Omówione zostanie na przykładzie osoby prowadzącej działalność gospodarczą, jednak opisane kwestie mają również zastosowanie do osób nieprowadzących działalności.
Za wszystko trzeba płacić
Prowadząc działalność gospodarczą często mamy do czynienia z kosztami jej prowadzenia. Trzeba płacić za usługi (jak najem biura, usługi księgowe czy usługi prawne lub podatkowe) oraz towary (laptopa, papier do drukarki czy długopisy). Na szczęcie niemal wszystkie towary i usługi (jeśli są zakupione w związku z prowadzoną działalnością) mogą stanowić koszt uzyskania przychodu. Korzystne rozwiązanie, bo pomniejsza nam podstawę opodatkowania.
Zdarza się jednak, że „coś” dostaniemy za darmo i nie mam tutaj na myśli darowizny, bo to zupełnie inna sprawa. Chodzi o użyczenie – samochodu, laptopa czy biura.
„Za darmo to uczciwa cena”, więc w czym problem?
Czym jest nieodpłatne świadczenie?
Tutaj pojawia się nam problem z nieodpłatnymi świadczeniami. Chodzi o sytuację, gdy na wolnym rynku musimy za coś zapłacić, ale z jakiś szczególnych względów my nie musimy za to płacić.
Przykładem może być użyczenie biura do prowadzonej działalności. W normalnych realiach rynkowych takie biuro trzeba wynająć i zapłacić określony czynsz. Z jakiegoś powodu my nie musimy tego czynszu płacić (np.: użyczamy lokal od znajomego).
I tutaj pojawia się nam nieodpłatne świadczenie, które ustawodawca (i fiskus) traktuje jak przychód. Dlaczego? Bo nie musimy ponosić kosztu.
Nieodpłatne świadczenie trzeba opodatkować
Skoro ustawodawca uznaje nieodpłatne świadczenie za przychód z działalności, to trzeba go wykazać w PITcie i zapłacić od niego podatek.
Jak opodatkować? Zważając, że jest to przychód z działalności, to opodatkujemy przychód w taki sposób, w jaki opodatkowujemy inne przychody. Jeśli osoba fizyczna nie prowadzi działalności, to dochód powinna rozliczyć na zasadach ogólnych.
Jak obliczyć wysokość dochodu? Po cenach rynkowych. Wracając do przykładu najmu – nasz zainteresowany powinien sprawdzić, ale kosztuje wynajem biura, które aktualnie użycza (chodzi o porównanie ofert podobnych biur). Kwota miesięcznego czynszu, który normalnie by płacił, jest wysokością jego przychodu i od tej kwoty powinien zapłacić podatek.
Podsumowanie
Nieodpłatne świadczenie będzie miało miejsce w sytuacjach, gdy każdy inny na twoim miejscu zapłaciłby za określone usługi lub towary, a Ty nie musisz. W takim wypadku powstaje przychód, który równa się kosztom, których nie musisz ponieść (sic!).
__________
Potrzebujesz pomocy prawnej lub podatkowej? Szukasz konsultacji indywidualnych z zakresu podatków?
Zapraszam do kontaktu z Kancelarią Radcy Prawnego i Doradcy Podatkowego we Wrocławiu. Kancelaria świadczy na rzecz swoich Klientów usługi prawne, podatkowe oraz bieżącą obsługę prawną.
Telefon/WhatsApp: 880 411 899
Email: michal@zasada-m.pl
Podstawa prawna:
- Art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
- Art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Stan prawny na dzień 15 lipca 2024 r.
